De geschiedenis leert ons dat de Zweedse koningen bekend
waren met Gods naam en dat ze er trots op waren hem te gebruiken.
Hij werd gebruikt in het koninklijke motto, in sieraden, munten
en veel meer.
Wat is een motto? Een motto is een lijfspreuk, zinspreuk,
devies of gezegde die duidelijk maakt welke bezieling of aanspraak
men maakt. Voor personen wordt wel gezegd dat men rondom dit
motto zijn leven inricht. Ook de motto’s van
koningen moeten in die zin worden begrepen. De koningen verbonden
zich, bij het uitkiezen van hun motto, te leven en te regeren
naar de boodschap van het motto. Hoewel motto's in iedere
taal kunnen bestaan wordt veelal de Latijnse taal gebruikt.
Hier volgen enkele koningen...
Erik XIV
|
Erik
XIV
Koning van Zweden van 1560 tot 1568
|
Het
Koninklijke Motto:
Jehovah
dat cui vult -
Jehovah
geeft aan wie Hij wil
–
Daniel 4:14
|
Erik is geboren als de zoon van koning Gustav I Wasa
van Zweden en Catharina van Saksen-Lauenburg op 13 december
1533 in Stockholm. Zijn moeder stierf toen hij twee jaar was.
De volgende echtgenote moest niet veel van Erik hebben, ze
zag liever haar zoon Johan als opvolger voor de troon. Als
volwassen man werd Erik als politiek ambitieus, intelligent
en artistiek begaafd beschouwd. Tegen de periode van 1568
werd de koning ernstig ziek. De diagnose van de artsen was
schizofrenie.
In 1568 werd de koning door voornoemde Johan afgezet
en opgesloten in kasteel Örbyhus. Hier kwam hij op 26
februari 1577 om het leven door vergiftiging. Een onderzoek
in 1958 bracht aan het licht dat hij stierf ten gevolge van
een arsenicumvergiftiging.
Huwelijk en gezin: Voor zijn huwelijk had hij reeds kinderen
verwekt bij Agda Persdotter. Hun 4 kinderen waren Margareta
Eriksdotter, Virginia Eriksdotter, Constantia Eriksdotter
en Lucretia Eriksdotter. Hij huwde met Karin Månsdotter
op 4 juli 1568. Hun kinderen waren Sigrid, Gustav, Hendrik
en Arnold.
Karl IX
|
Karl
IX
Koning van Zweden van 1604 tot 1611
|
Het
Koninklijke Motto:
Als
regent (1599 – 1604):
Deus
solatum meum –
God
is mijn troost
Fortitudo
mea Jehovah
Jehovah is mijn kracht
Psalm
118:14
Als koning (1604-1611):
Jehovah
solatium meum
Jehovah
is mijn troost
–
Psalm 62:6
|
Karl IX was de zoon van Gustav I van Zweden en Margaret
Leijonhufnud. Hij was de halfbroer van de voornoemde koning
Erik XIV. Zijn geboorte vond plaats op 4 oktober 1550 in Stockholm.
De opstand tegen zijn broer was voornamelijk aan hem
te danken. Hij leefde nadien op gespannen voet met de opvolger
van Erik XIV, eveneens Johan geheten. In 1595 werd Karl IX
door de Rijksdag tot regent benoemd. In 1599 werd zijn neef,
de katholieke Sigismund, afgezet waarna hij koning werd. Hij
was protestant.
Hij overleed op 30 oktober 1611.
Huwelijk en gezin: zijn eerste huwelijk was met Anna
Maria van Palts Simmern. Hun kinderen waren Margareta Elisabeth,
Elisabeth Sabina, Lodewijk, Catherina, Gustav en Maria. Hij
huwde opnieuw in 1592 met Christina van Holstein-Gottorp.
Hun kinderen waren Christina, Gustav Adolf, Maria Elisabeth
en Karel Phillips. Karl IX kreeg ook een zoon bij zijn maîtresse
Karin Nilsdotter, namelijk Carl Carlsson Gyllenhielm.
Deze koning was beslist niet onbekend met Gods naam.
Zo stelde hij in 1606 de Jehova-Orde in (in het Zweeds: "Kungliga
Jehovaorden"). Deze orde wordt beschreven als een ridderorde,
zij het dat de koning deze Orde voorbehield voor zichzelf
en zijn kinderen. Als uiterlijk teken droegen de koning en
de prinsen een prachtig juweel, een keten, met Gods naam.
Merk op dat Gods naam hier tweemaal geschreven staat
in het Hebreeuws. Voor meer uitleg over deze keten, klik
aub hier.
Gustav II Adolf
|
Gustav
II Adolf
Koning
van Zweden van 1611 tot 1632
|
Gustav Adolf was de zoon van de vorige koning in onze
opsomming, Karl IX. Hij is geboren op 9 september 1594 als
de zoon van Karl IX en Christina van Holstein-Gottorp.
Deze koning wordt ook wel Gustaaf Adolf de Grote of de
Leeuw van het Noorden genoemd. Als koning voerde hij wat men
noemt een expansiepolitiek. Hij voerde oorlogen om meer grondgebied
voor Zweden te verwerven. Met succes versloeg hij Denemarken,
het Tsaardom Rusland en Polen. Hij was ook een van de hoofdrolspelers
van de Dertigjarige Oorlog, de oorlog tussen de katholieke
Duitse Keizer voor het Heilige Roomse Rijk en het protestantse
leger onder leiding van de koning van Zweden. Deze oorlog
duurde van 1618 tot 1648.
Koning Gustav II Adolf stierf in 1632 bij de slag van
Lützen, tijdens een aanval van cavalerie. De Zweden wonnen
wel deze slag.
Huwelijk en gezin: Gustaaf Adolf huwde in 1620 Maria
Eleonora van Brandenburg in 1620. Ze kregen twee kinderen
namelijk Christina Augusta (1623-1624) en Christina (1626-1689)
die na de dood van haar vader koningin van Zweden werd. Gustav
Adolf had een buitenechtelijke zoon bij de Nederlandse Magdalena
(Grietje) Slots, Gustaaf.
Voor meer uitleg over deze sierkraag,
klik hier.
Foto met toestemming van Thüringer Landesmuseum Heidecksburg
- www.heidecksburg.de
Ook in munten en penningen werden er bij deze
koningen Gods naam gebruikt...
Karl X Gustav
|
Karl
X Gustav
Koning
van Zweden van 1654 tot 1660
|
Het
Koninklijke Motto:
In
Jehovah sors mea, ipse faciet
In
Jehovah is mijn lot - Hij zal het doen
–
Psalm 37:5
|
Karl Gustav is geboren op 8 november 1622 als de zoon
van paltsgraaf Johan Casimir van Zweibrücken-Kleeburg
en prinses Catherina van Zweden. Hij was een neef van koningin
Christina en toen ze aftrad in 1654 volgde hij haar op. Het
grootste deel van zijn regeerperiode bracht hij door als aanvoerder
van het Zweedse leger in Polen, Duitsland en Denemarken.
Hij overleed op 13 februari 1660 in Göteborg.
Huwelijk en gezin: Karl X had één wettige
zoon die hem opvolgde als koning. Dit was met zijn echtgenote
Hedwig Eleonora van Holstein-Gottorp. De zoon heette Karl
XI. Bij Brita Allerts had hij een onwettige zoon: Gustav Carlson.
Hij had ook nog een aantal andere kinderen bij verscheidene
vrouwen, voor zijn huwelijk.
In Malmö staat een standbeeld van deze koning gezeten
op zijn paard. Ook op het standbeeld is Gods naam duidelijk
te zien in zijn motto "In Jehovah sors mea, ipse faciet.
Karl XI
|
Karl
XI
Koning
van Zweden van 1660 tot 1697
|
Het
Koninklijke Motto:
In
Jehovah sors mea, ipse faciet
In
Jehovah is mijn lot - Hij zal het doen
–
Psalm 37:5
Factus
es dominus protector meus
De heer wordt mijn beschermer
Dominus
protector meus
De
Heer, mijn beschermer.
|
Karl XI is geboren als de zoon van koning Karl X en Hedwig
Leonora van Holstein-Gottorp. Dit was op 24 november 1655.
Zijn vader stierf toen hij 5 jaar was waarna hij de troon
besteeg. Het land werd bestuurd door regenten tot hij 17 jaar
was en als koning werd gekroond.
De Italiaanse schrijver Lorenzo Magalotti Stockholm die
hem bezocht in 1674 beschreef hem als "vrijwel bang voor
alles en voor buitenlanders niet makkelijk om mee te praten”.
Andere eigenschappen waren een diepe religieuze toewijding:
hij werd vaak op de knieën gezien, biddend, en hij woonde
devoot de preken bij.
Hij overleed op 5 april 1697, 41 jaar oud ten gevolge
van kanker.
Huwelijk en gezin: Karel XI huwde in 1680 met Ulrika
Eleonora van Denemarken. Zij hadden de volgende kinderen:
Hedwig Sophia, Karl XII van Zweden, Gustav (1683-1685), Ulrich,
Frederik, Karl Gustav en Ulrike Eleonora.
Uiteraard is een logische gevolgtrekking dat deze koningen,
en dat men in hun tijd, zich er niet voor schroomde om Gods
naam te gebruiken. Integendeel.