Datum en taal: 1818, Mohawk taal (gedigitaliseerd
door Google).
Vertaling: Veel oude en zeldzame bijbels
bevinden zich in musea of bibliotheken, overal in de wereld
verspreid. Maar dankzij de moderne technieken kunnen we ze
soms bladzijde voor bladzijde lezen op onze computer. Dat
geldt ook voor deze bijzondere vertaling van het evangelie,
geschreven door de apostel Johannes. Wie was de vertaler ?
Vertaler: Aangezien het Mohawk een taal
van een Indianenstam in Noord-Amerika is, was het iemand van
Indiaanse afkomst. Zijn naam is John Norton, vooral bekend
door zijn prominente rol in de oorlog van 1812, in de strijd
tegen de Amerikaanse indringers. Zijn geboortedatum is niet
bekend, maar moet ergens tussen 1760 en 1770 liggen. Zijn
vader was een Cherokee (Indiaan) en zijn moeder was een Schotse.
Zijn vader werd als kleine jongen meegenomen door Britse soldaten
toen zijn geboortedorp werd vernietigd. Zo kwam hij mettertijd
in Schotland terecht waar hij later huwde. Hun zoon John ging
na zijn opleiding in Schotland dienen bij het Britse leger.
In 1785 werd hij naar neder-Canada overgeplaatst. Reeds twee
jaar later verliet hij het leger. Daarna reisde hij als handelaar
door de regio van Ohio en kreeg daar vele contacten. Hij raakte
steeds meer betrokken bij de inheemse Indianenstammen en hun
manier van leven. Hij werd aangenomen door de Mohawks, met
Joseph Brant als zijn oom. Hij trouwde met een vrouw van de
Iroquois of Irokese stam. Hij werd ook een Indiaanse tolk,
dus hij kende de taal van de Mohawks perfect. Met zijn Anglikaanse
achtergrond verzocht het Britse en Buitenlandse Bijbelgenootschap
hem om het evangelie van Johannes neer te schrijven in de
taal der Mohawks. Daarmee werden drie primeurs gevestigd;
de eerste vertaling in het Mohawk, de eerste publicatie en
de eerste distributie in een vreemd land.
John Norton is rond het jaar 1831 gestorven.
|
John
Norton
ca
1760/70 - ca. 1830 |
Over de Mohawk: Deze inheemse stam leefde
in het gebied dat nu de Amerikaanse staat New York is. Een
bekende Irokese leider was de legendarische Hiawatha. Veel
Mohawks waren in het begin van de vorige eeuw betrokken bij
het bouwen van de wolkenkrabbers in New York City. Ze bleken
uitstekende bouwlieden te zijn op deze grote hoogte omdat
ze een goed evenwichtsgevoel hadden en zelden hoogtevrees
bleken te hebben.
Godsnaam: Veel Bijbellezers weten dat
het Nieuwe Testament, wat oorspronkelijk in het Grieks geschreven
was, niet de naam van God bevat maar spreekt over God of Heer
(Lord). Opvallend aan dit evangelie is dat, waar de Engelse
Vertaling God of Lord gebruikt, het in het Mohawk steeds verwijst
naar Gods persoonlijke naam Yehovah.
- 
Johannes hoofdstuk 1 vers 1 en 2: "In
[het] begin was het Woord, en het Woord was bij God, en het
Woord was een god. Deze was in [het] begin bij God."
(Nieuwe Wereldvertaling).
Johannes hoofdstuk 1 vers 6: "Er
stond een mens op die als een vertegenwoordiger van God werd
uitgezonden; zijn naam was Johannes." (Nieuwe Wereldvertaling).
- 
Johannes hoofdstuk 14 vers 1: "Wees
niet ongerust. Geloof in God en geloof in mij." (Groot
Nieuws Bijbel).
- 
Johannes 17:3: "Dit betekent eeuwig
leven, dat zij voortdurend kennis in zich opnemen van u, de
enige ware God, en van hem die gij hebt uitgezonden, Jezus
Christus." (Nieuwe Wereldvertaling).
- 
